Komunikacja pisemna (w tym pisanie rozprawki po angielsku) jest bardzo ważną umiejętnością językową. Świadczy nie tylko o naszym względnie wysokim poziomie zaawansowania, lecz także o naszej dobrej znajomości składni oraz o sprawnym operowaniu szerokim repertuarem słów i wyrażeń językowych. Rozprawka stanowi konkretny dowód potwierdzający nasze kompetencje językowe. Właśnie z tego powodu jest ona stałym komponentem egzaminów Cambridge na poziomach B2, C1 i C2. Dobrze napisana rozprawka to również dowód na to, że użytkownik języka obcego jest na odpowiednim poziomie intelektualnym, aby w sposób zorganizowany, spójny i przekonujący przedstawiać swój punkt widzenia.
Odpowiednie kompetencje językowe
Pisanie rozprawki po angielsku z pewnością wymaga wielu umiejętności. Pierwsza i najważniejsza z nich to odpowiednie kompetencje językowe. Aby napisać rozprawkę, musimy operować językiem angielskim co najmniej na poziomie średnio zaawansowanym. Ponadto w tym kontekście niezbędna okazuje się pewna doza swobody wypowiedzi, która wynika z oczytania. Pamiętajmy, że wszystkie umiejętności językowe łączą się, więc aby sprawnie pisać, należy dużo czytać.
Dlatego, gdy uczymy się angielskiego, należy zapewnić sobie kontakt z tekstem. Im szybciej zaczniemy czytać, tym lepiej dla naszego rozwoju językowego. Na wczesnym etapie nauki języka angielskiego czytajmy teksty uproszczone, tzw. readersy. Na późniejszych etapach edukacji, gdy osiągniemy mocny poziom B2, przejdźmy na materiały autentyczne: artykuły prasowe, teksty specjalistyczne czy też literaturę (ciekawą ofertę książek po angielsku znajdziecie w naszym sklepie). Ważne jest, abyśmy czytali teksty o tematyce znajdującej się w kręgu naszych zainteresowań. Wtedy akwizycja językowa, czyli wchłanianie języka obcego, będzie najbardziej efektywna.
Gdy czytamy oryginalne angielskie teksty, przyśpieszamy rozwój wielu umiejętności językowych – nie tylko wzbogacamy zasób słownictwa, lecz także poznajemy angielską składnię, która mocno różni się od polskiej oraz rozpoznajemy i zapamiętujemy środki stylistyczne wpływające na spójność tekstów. Po prostu – gdy czytamy, uczymy się pisać, nawet jeśli nie jesteśmy w pełni świadomi tego procesu.
Wiedza ogólna i nie tylko
Pisanie rozprawek wymaga również posiadania ogólnej wiedzy o realiach życia codziennego. Na wyższych poziomach tematy rozprawek mogą dotyczyć sytuacji międzynarodowej czy współczesnych trendów społecznych i kulturowych. Pisanie rozprawki po angielsku na poziomie C1 bądź C2 czasami wymaga podstawowej wiedzy psychologicznej czy umiejętności ujęcia tematu pod kątem filozoficznym. Spójrzmy na poniższe tytuły rozprawek:
- The Responsibilities of Adulthood
- Totalitarianism – Myth of Reality
- Medical Experiments – How Far Can We Get
- No Man is an Island
- Health is Really the Most Important Thing in Life
- The Advantages of Learning a Foreign Language
- The Least Interesting Job I Have Ever Had
- The World in the Third Decade of the 21st Century – What Are Our Future Prospects
- Moral and Ethical Dilemmas of our Generation
- Reason and Emotions as the Basic Controlling Factors in our Behaviour
- The Role of Sympathy and Understanding in Human Relations
- Good Fences Make Good Neighbours
- The Relationship between Literature and Reality
- We are Creatures of Habit
- Too Much Money is Spent on Wrong Things in Society
- Modern Man and Religion
- The Main Dangers Threatening Contemporary Civilisation
- There Has Always Been a Generation Gap
- Practice Makes Perfect
- The Early Bird Catches the Worm
- Freedom of the Mass Media
Świadczą one o tym, że kompetencje językowe muszą iść w parze z ogólną wiedzą o otaczającej nas rzeczywistości i umiejętnością wyrażania opinii na różne tematy.
Typy i budowa rozprawek po angielsku
Najczęściej spotykamy rozprawki typu Za i Przeciw oraz rozprawki wyrażające opinię. Należy pamiętać, że te pierwsze wymagają od nas przedstawienia dwóch punktów widzenia i przyjęcia stanowiska zawierającego obie racje. Innymi słowy, w podsumowaniu przyjmujemy oba punkty widzenia jako istotne i równoważne. W przypadku tych drugich przedstawiamy własny pogląd na daną sprawę, który wspieramy konkretnymi argumentami. Wnioski są odzwierciedleniem naszego stanowiska, jakie przyjęliśmy we wstępie do rozprawki.
Aby dobrze napisać rozprawkę, musimy znać jej strukturę. Struktura tekstu rozprawki jest wzorem lub formułą pozwalającą na sprawne planowanie, które jest nieodzowną częścią procesu pisania. Zanim jednak przeanalizujemy budowę każdego typu rozprawki z osobna, zwróćmy uwagę, że każda rozprawka powinna składać się ze wstępu, rozwinięcia, czyli części głównej oraz zakończenia. One z kolei składają się z paragrafów. Wstęp i zakończenie mają zwykle po jednym paragrafie. Natomiast liczba paragrafów w części głównej może się różnić w zależności od złożoności tematyki poruszanej przez daną rozprawkę. Liczby paragrafów podawane w poniższych trzech schematach rozprawek są zatem jedynie sugerowane.
Pisanie rozprawki po angielsku – rozprawki typu Za i Przeciw
Celem tego typu rozprawki jest obiektywne przedstawienie dwóch punktów widzenia na daną kwestię. Najczęściej paragrafy w głównej części rozprawki prezentują dwa odmienne punkty widzenia. Celem podsumowania jest uznanie obu poglądów czy opinii za słuszne, bez wyraźnego opowiadania się za jedną lub drugą opcją.
Wstęp
Paragraf 1 – wprowadzenie omawianego zagadnienie bez zaznaczania opinii piszącego rozprawkę
Rozwinięcie, czyli główna część rozprawki
Paragrafy 2-3 – argumenty za; ich uzasadnienia poparte przykładami
Paragrafy 4-5 – argumenty przeciw; ich uzasadnienia poparte przykładami
Zakończenie, czyli wnioski
Paragraf 6 – zbalansowana opinia uwzględniająca obie strony argumentacji
Rozprawki wyrażające opinie
Rozprawka przestawiająca opinię również przedstawia dwa punkty widzenia na dana sprawę lub zjawisko. Rożni się jednak od rozprawki Za i Przeciw tym, że we wstępie zawieramy tezę przestawiającą naszą własną opinię dotyczącą tematu poruszanego w rozprawce. Podsumowanie jest powtórzeniem tezy (oczywiście innymi słowy).
Wstęp
Paragraf 1 – wprowadzenie omawianego zagadnienia i przedstawienie tezy, czyli własnej opinii piszącego rozprawkę
Rozwinięcie, czyli główna część rozprawki
Paragrafy 2-3 – opinie, punkty widzenia i przykłady wspierające opinię piszącego rozprawkę
Paragrafy 4-5 – przeciwny punkt widzenia, opinia przeciwników i ich argumentacja
Zakończenie, czyli wnioski
Paragraf 6 – podsumowanie, parafraza tezy, czyli własnej opinii piszącego rozprawkę
Rozprawki sugerujące rozwiązania problemów
Jest to rzadziej występująca forma rozprawki. W życiu codziennym często występuje pod nazwą raport i wtedy przyjmuję inną formę graficzną. Trzeba pamiętać, że wstęp to prezentacja faktów czy też stanu rzeczy. Rozwinięcie natomiast powinno zawierać nasze opinie na temat faktów, które wcześniej opisaliśmy, oraz sugerować rozwiązania.
Wstęp
Paragraf 1 – przedstawienie problemu i jego natury, jak również jego przyczyn i skutków
Rozwinięcie, czyli główna część rozprawki
Paragrafy 2-5 – sugestie dotyczące rozwiązania problemu i ich skutki
Zakończenie, czyli wnioski
Paragraf 6 – podsumowanie i własna opinia piszącego rozprawkę
Jeśli chodzi o długość tekstu, każda rozprawka to nie więcej jak dwie strony A4. Jednak należy pamiętać o tym, że w przypadku rozprawek pisanych w ramach przygotowania do egzaminów językowych czy też w trakcie samych egzaminów, mamy narzucone maksymalne liczby słów. W przypadku poziomu B1 jest to około 180-200 słów. Gdy piszemy rozprawkę na poziomie zaawansowanym, limit słów jest wyższy – około 280 słów. Pamiętajmy, że są to wartości przybliżone – egzaminatorzy nie liczą poszczególnych słów. Dostajemy mniej punktów tylko wtedy, gdy mocno przekroczymy określony limit słów.
Nauka pisania rozprawki po angielsku
Wiemy już, że każda rozprawka zbudowana jest z paragrafów. Ich zadaniem jest podział tekstu na logiczne części. Każdy paragraf to około 10 zdań. Oczywiście, nie jest to wymóg formalny, może ich być mniej lub nieco więcej. Zależy to od indywidualnego stylu autora. Zachęcam do tego, aby pisanie rozprawki po angielsku zacząć od nauki pisania paragrafów. Spójrzmy na poniższy tekst:
Synonvms, words that have the same basic meaning, do not alwavs have the same emotional meaninq. For example, the words “stingy” and “frugal” both mean “careful with money”. However, calling someone “stingy” is an insult, but calling someone “frugal” is a compliment. Similarly, a person wants to be “slender” but not “skinny”, “aggressive” but not “pushy”. Therefore, you should be careful in choosing words because many so-called synonyms are not really synonymous at all.
A teraz zagłębmy się w jego strukturę. Każdy dobrze zaprojektowany paragraf posiada tzw. topic sentence, czyli zdanie wyrażające główną i najważniejszą myśl, jaką chcemy wyrazić. Najczęściej jest to pierwsze zdanie w paragrafie. Innymi słowy jest to nasza teza, którą w kolejnych zdaniach uzasadniamy. Na końcu paragrafu umieszczamy zdanie wnioskujące. Posługiwanie się tym prostym schematem pozwoli nam precyzyjnie i przekonywująco (najlepiej poparte przykładami) wyrażać nasze myśli. Dopiero gdy opanujemy pisanie paragrafów, możemy przejść do pisania całej rozprawki.
Pisanie rozprawki po angielsku – zasady ogólne
Na koniec kilka słów o stylu językowym rozprawek. Język pisany różni się od języka mówionego poziomem swojej formalności – słowo pisane jest bardziej formalne niż język mówiony. Oto zasady, o których trzeba pamiętać, gdy piszemy rozprawkę po angielsku:
Rozprawki powinny być pisane językiem formalnym. Oznacza to, że powinniśmy pisać bezosobowo, czyli używać konstrukcji biernych, np. It is argued that…, It is a common belief that….
Używajmy zaawansowanego słownictwa. Słowa takie jak good, nice oraz interesting są zabronione. Postarajmy się o bardziej wysublimowane synonimy. Przykładowo: zamiast nice gardens możemy powiedzieć sprawlig, magnificent, splendid gardens.
Nie stosujmy krótkich lub minimalistycznych zdań pojedynczych, takich jak. Many people think so. They are right.
Używajmy zdań złożonych. Świadczą one o naszym zaawansowaniu językowym, np. Although it is widely accepted that compulsory military service is beneficial to a country’s ability to defend itself, a closer analys of military efficiency suggests that it is sophisticsated, state-of-the-art weaponry that plays a crucial role in the contemporary battlefield.
Stosujmy łączniki międzyzdaniowe, takie jak: furthermore, however, therefore czy nevertheless.
Używajmy języka sekwencji, np. First and foremost, Secondly, Thirdly, Moreover, Finally.
Używajmy inwersji, czyli szyku przestawnego w zdaniach warunkowych, np. Were this true, we would…, Never has this been more obvious that…
Nie stosujmy form skróconych. Zawsze piszemy: do not, should not i will not zamiast: don’t, shouldn’t i won’t. Formy skrócone są typowe dla języka mówionego.
Unikajmy slangu, kolokwializmów, idiomów i czasowników frazowych, np. lots of, put up with, be over the moon.
Stosujmy uogólnienia, np. In most developed countries education is free but…
Odnośmy się do innych źródeł, np. Experts have proved that…
Stosujmy cytaty, jeśli chcemy się pochwalić ich znajomością i są one istotne dla treści naszej rozprawki. Przykładowo: As President Kennedy once said “….“.
Pisanie rozprawki po angielsku – podsumowanie
Zachęcam wszystkich uczących się angielskiego do czytania tekstów i pisania własnych tekstów. Rozprawka jest niewątpliwie formą, która pozwala rozwinąć skrzydła i pokazać potencjał i moc słowa. Dobrze napisana rozprawka świadczy o naszym wysokim poziomie językowym oraz intelektualnym.
