Lato się kończy, ale nasz cykl artykułów z francuskim słownictwem trwa! 😊 Dziś, żeby jeszcze przez chwilę zostać przy tematach lekkich, miłych i przyjemnych, zrobimy sobie powtórkę z kolorów. Banał – pomyślicie. Może i banał, ale i tu znajdzie się kilka niuansów, które przydadzą się nawet tym bardziej zaawansowanym. Kolory po francusku są jak łąka. Niby wszędzie kwiaty, ale i w dziurę wpaść można 😉 No dobrze, zaczynamy powtórkę.
Jak zwykle polecam zapisywanie nowych słówek na fiszkach – to najszybsza metoda zapamiętywania słownictwa (dlaczego, przeczytacie tutaj). Możecie mi wierzyć, że sprawdziłam tych metod wiele, ale przy każdym nowym języku i tak zaczynam od fiszek. To po prostu najefektywniejsze – jestem w ten sposób w stanie zapamiętać kilkadziesiąt słów dziennie, a na początku nauki ta praca jest po prostu nieunikniona. Bez znajomości słownictwa – nici z komunikacji. Jeśli chcecie, możecie korzystać z gotowych zestawów fiszek ze słownictwem, możecie też przygotowywać je samodzielnie – według potrzeb i uznania. A jeśli nie macie czasu na samodzielne przygotowywanie własnych fiszek, to tutaj znajdziecie gotowe zestawy i pudełka MEMOBOX do nauki i powtórek. Najważniejsze, żeby to były fiszki, a nie lista słówek – listy słówek są totalnie nieefektywne!
Kolory po francusku – gramatyka
Kolory służą do opisów – na początku nauki najczęściej do opisu czyjegoś wyglądu (cech fizycznych lub ubrania), ale także mebli czy np. owoców. W języku francuskim kolory, jako przymiotniki, występują w rodzaju męskim lub żeńskim, w liczbie pojedynczej lub mnogiej. I to właśnie w tych gramatycznych aspektach mogą nas czasem zaskoczyć. Bądźmy zatem czujni! 😉
Kolory po francusku – wygląd zewnętrzny
Zaczniemy od kolorów, których używamy, żeby opisać czyjeś cechy zewnętrzne – nasze lub innej osoby. Na pierwszy ogień pójdzie kolor oczu:
- la couleur – kolor
- bleu, bleue – niebieski, niebieska
- vert, verte – zielony, zielona
- gris, grise – szary, szara
- noir, noire – czarny, czarna
- marron – brązowy (uwaga: w r. żeńskim i l. mnogiej zachowuje niezmienioną formę!)
- noisette – orzechowy, piwny (uwaga: w r. żeńskim i l. mnogiej zachowuje niezmienioną formę!)
W liczbie mnogiej dodajemy po prostu końcówkę „-s”. Na pytanie: De quelle couleur sont tes yeux? (Jaki masz kolor oczu?) można więc przykładowo odpowiedzieć: J’ai les yeux verts (Mam zielone oczy). Możecie też używać sformułowań: Il a de grands yeux noirs (On ma duże, czarne oczy) czy: C’est une femme aux yeux marron (To kobieta o brązowych oczach).
Zauważcie, że kolory, które pochodzą od nazw owoców (le marron – kasztan jadalny, la noisette – orzech laskowy), nie zmieniają swojej formy ani ze względu na rodzaj, ani na liczbę! I jeszcze jedno – le marron to po francusku kasztan jadalny, więc niektórzy mówią, że marron to kolor kasztanowy. Ale po polsku mówimy zwykle, że ktoś ma oczy brązowe, a kolor kasztanowy zachowujemy dla włosów. I zaraz się pojawi!
Teraz zatem kolory włosów:
- blond, blonde – blond(mówimy: blondyn, blondynka)
- brun, brune – brązowy, brązowa (ale o włosach: ciemny, ciemna;mówimy: brunet, brunetka)
- châtain – kasztanowy, kasztanowa (mówimy: szatyn, szatynka; uwaga: występuje też forma żeńska châtaine, ale jest bardzo, bardzo rzadka!)
- roux, rousse – rudy, ruda
- gris, grise – siwy, siwa
- blanc, blanche – biały, biała (uwaga na r. żeński!)
Możemy więc powiedzieć: J’ai les cheveux roux (Mam rude włosy), Je suis brune (Jestem brunetką) czy: C’est un homme aux cheveux châtains (To mężczyzna o kasztanowych włosach). Jeśli ktoś ma włosy siwiejące, czyli dopiero szpakowate, można też powiedzieć: Il est poivre et sel.
Pozostałe kolory po francusku
A teraz cała reszta – kolory do opisu ubrań, mebli, warzyw, owoców, kwiatów i samochodów. Dla każdego coś miłego, ale – jak mówiłam – bądźmy czujni! 😉 Zaczniemy od kolorów, które mają tę samą formę w rodzaju męskim i żeńskim:
- rouge – czerwony, czerwona
- jaune – żółty, żółta
- rose – różowy, różowa
- beige – beżowy, beżowa
- turquoise – turkusowy, turkusowa
- orange – pomarańczowy, pomarańczowa(uwaga: w l. mnogiej zachowuje tę formę!)
- crème – kremowy, kremowa (uwaga: w l. mnogiej zachowuje tę formę!)
- lilas – liliowy, liliowa (uwaga: w r. żeńskim i l. mnogiej zachowuje tę formę!)
- bordeaux – bordowy, bordowa (uwaga: w r. żeńskim i l. mnogiej zachowuje tę formę!)
Hmm. Czyli okazuje się, że chyba większość 😊 No dobrze, to na koniec ten o dwóch formach:
- violet, violette – fioletowy, fioletowa (uwaga na r. żeński!)
Ciekawostki
Warto pamiętać o tym, że kolory dookreślane są nieodmienne. Czyli:
- bleu ciel – błękitny, błękitna, błękitni, błękitne
- bleu marine – granatowy, granatowa, granatowi, granatowe
- bleu clair – jasnoniebieski, jasnoniebieska, jasnoniebiescy, jasnoniebieskie
- bleu foncé – ciemnoniebieski, ciemnoniebieska, ciemnoniebiescy, ciemnoniebieskie
Oraz o łączeniu kolorów (gdyby przyszło Wam opisywać flagi):
- blanc et rouge – biało-czerwony
- bleu, blanc, rouge – niebiesko-biało-czerwony
Pamiętajcie, że gdybyście zapomnieli, jaka jest kolejność kolorów na fladze francuskiej, zawsze możecie powiedzieć: trójkolorowa flaga (le drapeau tricolore). 😉
Jeżeli kolory nie są od siebie oddzielone (osobne pasy), tylko zlewają się i tworzą nowy odcień, to łączymy je inaczej, np. gris-bleu to szarobłękitny, gris-vert to szarozielony (np. o oczach).
Kolory po francusku – inne wyrażenia
A jak powiedzieć: biel, czerwień, zieleń? Cóż, to dość proste. Przed kolorem dodajemy po prostu rodzajnik określony – le blanc, le rouge, le vert (kolory są tu rodzaju męskiego) A jeśli chcielibyście powiedzieć, że ktoś jest ubrany na czarno, powiedzcie: Il est vêtu de noir.
Kolory po francusku – idiomy
W języku francuskim jest też oczywiście sporo kolorowych idiomów. Wybrałam dziś dla Was kilka najprostszych:
travailler au noir – pracować na czarno
noir sur blanc – czarno na białym
voir rouge – wpaść we wściekłość
blanc comme un linge – blady jak ściana
vert de jalousie – zielony z zazdrości
vert de peur – blady ze strachu
les bleus – błękitni (piłkarska reprezentacja Francji)
I co? Proste, prawda? Nie trzeba się uczyć nowych słówek, a słownictwo wzbogacone… 😉
I to tyle na dziś. Większość zaprezentowanych tu nazw kolorów po francusku znajdziecie w naszych gotowych zestawach fiszek do nauki francuskiego: Słownictwo 1 i Słownictwo 2. Możecie oczywiście zawsze sięgnąć po wyższe poziomy, aby nauczyć się kolejnych słówek z tego zakresu (ale oczywiście nie tylko!). Do zestawów można pobrać bezpłatne nagrania wszystkich słówek i zwrotów, więc jeśli macie jakiekolwiek wątpliwości co do wymowy, to jest to świetne rozwiązanie.
A już niedługo kolejny artykuł! 😊