Dzisiaj mamy dla Was już ostatni wpis z serii szybkich powtórek z angielskich zaimków. Po zaimkach osobowych, wskazujących i dzierżawczych przyszła pora na zaimki pytające. Sprawdź, co musisz o nich wiedzieć. I używaj ich poprawnie!
Wpis powstał na podstawie lekcji nr 6 z Angielskiej gramatyki dla początkujących – zestawu 250 dwustronnych kart do nauki najważniejszych zagadnień angielskiej gramatyki na poziomie podstawowym.
Zaimek „who” – proste pytanie o osobę
W pytaniu o osobę należy użyć zaimka „ who?” („kto?”).
1. W prostych pytaniach zaimek „who” stoi na początku zdania, po nim – czasownik „to be”, a dopiero po czasowniku – podmiot (osoba, o którą się pyta), np.:
Who is this? (Kto to jest?)
Who is he? (Kim on jest?)
2. Czasownik „to be” musi odpowiadać formą podmiotowi zdania, np.:
Who is he? (Kim on jest?)
Who are they? (Kim oni są?)
3. W języku potocznym pytanie z czasownikiem „is” może wystąpić w formie ściągniętej, np.:
Who’s this? (Kto to jest?)
Zaimek „who” – pytanie o podmiot
1. W pytaniach o podmiot zdania (o nieznanego wykonawcę czynności) zaimek „who” zastępuje ten właśnie podmiot. Stoi zatem na początku zdania, a po nim – czasownik w formie 3. osoby liczby pojedynczej:
Who is a doctor? (Kto jest lekarzem?)
Who is calling? (Kto dzwoni?)
Who lives in that house? (Kto mieszka w tamtym domu?)
Who saw that accident? (Kto widział tamten wypadek?)
Who has been to London? (Kto był w Londynie?)
2. Czasowniki „is” i „has” mogą ulec ściągnięciu:
Who’s calling? (Kto dzwoni?)
Who’s been to London? (Kto był w Londynie?)
Zaimek „who” – pytanie o dopełnienie
1. W pytaniach o dopełnienie (o osobę, wobec której czynność jest wykonywana) zaimek „who” jest zastępstwem dla tego dopełnienia:
Who are you watching? (Kogo obserwujesz?)
W powyższym zdaniu „who” („kogo”) jest dopełnieniem, a „you” („ty”) – podmiotem. Forma orzeczenia („are”) musi się zgadzać z formą podmiotu („you are…”). Jako słówko pytające, zaimek „who” stoi na początku zdania. Dopiero po nim umieszcza się właściwe pytanie utworzone według ogólnych zasad (za pomocą inwersji lub operatora), np.:
Who do you like? (Kogo lubisz?)
2. W pytaniach o dopełnienie często występują przyimki. Zajmują one zazwyczaj miejsce na końcu zdania, np.:
Who are you looking at? (Na kogo patrzysz?)
Who is she waiting for? (Na kogo ona czeka?)
Who did you go with? (Z kim pojechałeś?)
3. Zaimek „who” w funkcji dopełnienia może przybrać formę „whom”. Jest to jednak rzadko występująca forma, używana przede wszystkim w sytuacjach formalnych i w oficjalnych pismach. Ewentualne przyimki występują wówczas przed zaimkiem „whom”:
Whom do they like? (Kogo oni lubią?)
To whom are you talking? (Z kim pan rozmawia?)
Zaimek „what” – proste pytanie o rzecz
W pytaniu o rzecz lub pojęcie należy użyć zaimka „ what?” („co?”).
1. W prostych pytaniach zaimek „what” stoi na początku zdania, po nim – czasownik „to be”, a dopiero po czasowniku – podmiot (rzecz, o którą się pyta), np.:
What is this? (Co to jest?)
What is love? (Czym jest miłość?)
2. Czasownik „to be” musi odpowiadać formą podmiotowi zdania, np.:
What is this document? (Co to jest za dokument?)
What are these documents? (Co to są za dokumenty?
3. W języku potocznym pytanie z czasownikiem „is” może wystąpić w formie ściągniętej, np.:
What’s this? (Co to jest?)
Zaimek „what” – pytanie o podmiot
1. W pytaniach o podmiot zdania zaimek „what” zastępuje ten podmiot. Stoi on zatem na początku zdania, a po nim używa się czasownika w formie 3. osoby liczby pojedynczej:
What is in this box? (Co jest w tym pudełku?)
What tastes like milk? (Co smakuje jak mleko?)
What happened? (Co się stało?)
What has just fallen? (Co właśnie spadło?)
2. Czasowniki „is” i „has” mogą ulec ściągnięciu:
What’s going on? (Co się dzieje?)
What’s fallen? (Co spadło?)
Zaimek „what” – pytanie o dopełnienie
1. W pytaniach o dopełnienie (o rzecz, na której czynność jest wykonywana) zaimek „what” jest zastępstwem dla tego dopełnienia:
What have you changed? (Co zmieniłeś?)
W powyższym zdaniu „what” („co”) jest dopełnieniem, a „you” („ty”) – podmiotem. Forma orzeczenia („have”) musi się zgadzać z formą podmiotu („you have…”). Jako słówko pytające, zaimek „what” stoi na początku zdania. Dopiero po nim umieszcza się właściwe pytanie utworzone według ogólnych zasad (za pomocą inwersji lub operatora), np.:
What do you want? (Czego chcesz?)
2. W pytaniach o dopełnienie często występują przyimki. Zajmują one zazwyczaj miejsce na końcu zdania, np.:
What are you talking about? (O czym ty mówisz?)
What is it made from? (Z czego to jest zrobione?)
What are you afraid of? (Czego się boisz?)
3. Zaimka „what” (tak jak zaimka „who”) można używać w krótkich pytaniach z przyimkami, np.:
– I’m going to the zoo. (Idę do zoo.)
– What for? (Po co?)
– I’m going to Rome. (Jadę do Rzymu.)
– Who with? (Z kim?)
„What” – inne znaczenia
Zaimek „ what?”, oprócz podstawowego znaczenia „co?”, może nabierać kilku innych znaczeń, w zależności od kontekstu zdania:
1. „który?” W tym znaczeniu zaimek „what?” występuje głównie w pytaniach o czas, np.:
What time is it? (Która jest godzina?)
2. „jaki?” W tym znaczeniu zaimek ten często łączy się z przyimkiem „like”, np.:
What is the weather like? (Jaka jest pogoda?)
What is your teacher like? (Jaki jest wasz nauczyciel?)
Chodzi tutaj o uzyskanie opisu osoby, rzeczy lub zjawiska.
3. Zaimek „what?” w znaczeniu „jaki?” występuje bez przyimka „like” w sytuacjach, gdy chodzi nie o uzyskanie opisu, ale o dokonanie wyboru spośród wielu rzeczy lub zjawisk. Zaimek może wtedy występować samodzielnie, np.:
What is the fastest car in the world? (Jaki jest najszybszy samochód na świecie?)
albo razem z rzeczownikiem, np.:
What colour is your favourite drink? (Jakiego koloru jest twój ulubiony napój?)
What sort of music do you like? (Jaki rodzaj muzyki lubisz?)
Zaimek „which” – pytanie o wybór
1. Zaimek „which?” („który?”) służy do tworzenia pytań o konkretne preferencje lub wybór spośród ograniczonej liczby rzeczy lub zjawisk, np.:
Which hotel are you staying at? (W którym hotelu mieszkacie?)
Which flowers do you want? (Które kwiaty pan chce?)
W tym przypadku wybór jest ograniczony do tych kilku hoteli, które są do wyboru w danej miejscowości, lub do tych kilku rodzajów bądź kolorów kwiatów, które są dostępne w kwiaciarni (widoczne na półkach).
Zaimka „which?” nie używa się w stosunku do osób.
2. W pytaniach o wybór używa się zaimków „what” lub „which” – w zależności od szerokości wyboru, np.:
What is the longest river? Jaka rzeka jest najdłuższa? (spośród wszystkich na świecie)
ale:
Which is the longest river – the Nile, the Amazon or the Yangtze? (Która rzeka jest najdłuższa – Nil, Amazonka czy Jangcy?) (spośród tych trzech wymienionych)
3. Zaimka „which?” można również użyć w funkcji wyrazu „co?”, np.:
Which is bigger – a wood or a park? (Co jest większe – las czy park?)
„Which is bigger?” jest skróconą formą pytania: „Które z tych dwóch jest większe?”.
Zaimek „where” – pytanie o miejsce
Zaimek „ where?” („gdzie?”, „dokąd?”) służy do tworzenia pytań o miejsce pobytu, położenie lub kierunek przemieszczenia się osoby lub rzeczy. Pytanie z tym przyimkiem tworzy się za pomocą inwersji (zamiany miejscami podmiotu z orzeczeniem) lub za pomocą operatora, np.:
Where are you? (Gdzie jesteś?)
Where have you been?! (Gdzie byłeś?!)
Where are you going? (Dokąd idziesz?)
Where do you come from? (Skąd pochodzisz?)
Where did you put the keys? (Gdzie położyłeś klucze?)
W pytaniu z zaimkiem „where” czasownik „to be” może ulec ściągnięciu:
Where’s my umbrella? (Gdzie jest mój parasol?)
Zaimek „when” – pytanie o czas
Zaimek „ when?” („kiedy?”) służy do tworzenia pytań o datę, godzinę lub przybliżony czas czynności bądź wydarzenia. Pytanie z tym przyimkiem tworzy się za pomocą inwersji (zamiany miejscami podmiotu z orzeczeniem) lub za pomocą operatora, np.:
When is St Patrick’s Day? (Kiedy jest dzień św. Patryka?)
When did you come back? (Kiedy wróciliście?)
When are you going to leave? (Kiedy zamierzacie wyjechać?)
When will people be happy? (Kiedy ludzie będą szczęśliwi?)
W pytaniu z zaimkiem „when” czasownik „to be” może ulec ściągnięciu:
When’s your birthday? (Kiedy są twoje urodziny?)
Zaimek „why” – pytanie o przyczynę lub powód
Zaimek „ why?” („dlaczego?”) służy do tworzenia pytań o przyczynę jakiegoś wydarzenia lub o powód czyjegoś postępowania. Pytanie z tym przyimkiem tworzy się za pomocą inwersji (zamiany miejscami podmiotu z orzeczeniem) lub za pomocą operatora, np.:
Why did the accident happen? (Dlaczego zdarzył się ten wypadek?)
Why do you want to see her? (Dlaczego chcesz się z nią zobaczyć?)
W pytaniu z zaimkiem „why” czasownik „to be” może ulec ściągnięciu:
Why’s that? (Dlaczego tak jest?)
Zaimek „whose” – pytanie o przynależność
1. Zaimek „whose?” („czyj?”) służy do tworzenia pytań o przynależność przedmiotów lub zwierząt. Pytanie z tym przyimkiem tworzy się za pomocą inwersji (zamiany miejscami podmiotu z orzeczeniem) lub za pomocą operatora, np.:
Whose is this? (Czyje to jest?)
Whose are these cats? (Czyje są te koty?)
Whose shoes are these? (Czyje to są buty?)
2. Za pomocą tego zaimka można też tworzyć pytania o powiązania rodzinne lub towarzyskie, np.:
Whose daughter is Ann? (Czyją córką jest Ania?)
Whose friend is Robert? (Czyim przyjacielem jest Robert?)
Zaimek „how?” („jak?”)
1. Zaimek „how?” („jak?”) służy do tworzenia pytań o sposób wykonywania czynności lub o przebieg jakiegoś procesu, np.:
How did you do it? (Jak to zrobiłeś?)
2. Za jego pomocą tworzy się pytania o czyjeś zdrowie lub samopoczucie, np.:
How are you? (Jak się masz?)
3. Zaimek „how” występuje ponadto w zwrocie używanym przy poznawaniu nowej osoby:
How do you do? (Miło mi!)
4. Zaimek ten może mieć również znaczenie „jak to?” („dlaczego?”) w zwrotach:
How come? lub: How so?
5. Zaimek „how” może łączyć się z przymiotnikami i przysłówkami. Powstają wówczas pytania:
- o rozmiary lub odległości np.:
How long is this river? (Jak długa jest ta rzeka?)
How far is it to the airport? (Jak daleko jest na lotnisko?)
- o czas trwania lub częstotliwość np.:
How long do you want to wait? (Jak długo chcesz czekać?)
How often do you watch TV? (Jak często oglądasz telewizję?)
- o wiek, kwotę lub ilość np.:
How old is this house? (Ile lat ma ten dom?)
How much is this skirt? (Ile kosztuje ta koszula?)
How much rice do we need? (Ile ryżu potrzebujemy?)
How many friends do you have? (Ilu masz przyjaciół?)
Zaimki pytające angielski: sprawdź się!
Na koniec zachęcam Was do zapoznania się z innymi artykułami z serii szybka powtórka.
