Co to są czasowniki modalne? Jak ich poprawnie używać w języku angielskim? Poznaj podstawowe zasady i utrwal wiedzę, rozwiązując test online. Przyjemnej nauki! 🙂
Wpis powstał na podstawie lekcji nr 23 z Angielskiej gramatyki dla początkujących – zestawu 250 dwustronnych kart do nauki najważniejszych zagadnień angielskiej gramatyki na poziomie podstawowym.
Czasowniki modalne angielski – zastosowanie i formy
1. Czasowniki modalne określają sposób postrzegania danej czynności (np. obowiązek, potrzebę czy możliwość jej wykonania), a także prawdopodobieństwo nastąpienia danego zdarzenia.
2. Do czasowników modalnych należą m.in. „can” („móc”), „must” („musieć”) czy „should” („powinno się”).
3. Czasowniki modalne występują bezpośrednio przed czasownikiem głównym w formie podstawowej, np.:
I can play the piano. (Umiem grać na pianinie.)
4. Czasowniki te nie zmieniają swojej formy. Nie dodaje się przed nimi ani cząstki „to” (nie występują w bezokoliczniku), ani końcówek „-ing” czy „-ed” (zależnych od czasów gramatycznych), ani końcówki „-s” w 3. osobie liczby pojedynczej, np.:
Kate can play the guitar. (Kasia umie grać na gitarze.)
Czasowniki modalne angielski – pytania i odpowiedzi
1. Pytania z czasownikami modalnymi tworzy się za pomocą inwersji – zamienia się miejscami podmiot z czasownikiem modalnym, np.:
Kate + SHOULD + stay + here. (Kasia powinna tu zostać.)
SHOULD + Kate + stay + here? (Czy Kasia powinna tu zostać?)
2. Formy zaprzeczone czasowników modalnych tworzy się przez dodanie po nich słówka „not” (np. should not), przy czym każdy z czasowników modalnych ma również ściągniętą formę rzeczącą (np. shouldn’t).
3. Krótkie odpowiedzi na pytania z czasownikami modalnymi tworzy się z wykorzystaniem tych czasowników, a nie – czasowników głównych, np.:
Yes, she should. (Tak, powinna.)
No, she shouldn’t. (Nie, nie powinna.)
Czasownik modalny „can”
Czasownik modalny „can” („móc”, „umieć”, „potrafić”) użyty przed czasownikiem głównym oznacza:
1. że ktoś potrafi wykonać daną czynność, np.:
I can swim. (Umiem pływać.)
2. że ktoś jest w stanie wykonać jakąś czynność i ma możliwość jej wykonania, np.:
I can help you if you want… (Mogę ci pomóc, jeśli chcesz…)
3. pozwolenie na wykonanie jakiejś czynności, np.:
She can go if she wants… (Ona może iść, jeśli chce…)
Przeczenie „cannot”
W przeczeniu czasownik „can” przybiera formę „cannot” (lub ściągniętą formę „can’t”). Użycie tej formy sygnalizuje:
1. że ktoś nie potrafi wykonać danej czynności, np.:
I can’t speak Chinese. (Nie umiem mówić po chińsku.)
2. że ktoś nie jest w stanie wykonać jakiejś czynności lub nie ma możliwości jej wykonania, np.:
I’m sorry, I can’t help you… (Przepraszam, nie mogę ci pomóc…)
3. brak zgody na wykonanie jakiejś czynności, np.:
You can’t go out now! (Nie możesz teraz wyjść!)
Czasownik „can” – pytania
Zdanie pytające z czasownikiem modalnym „can” może wyrażać pytanie o:
1. to, czy ktoś potrafi wykonać daną czynność, np.:
Can you swim? (Umiesz pływać?)
2. to, czy ktoś jest w stanie wykonać jakąś czynność lub ma możliwość jej wykonania, np.:
Can you move your arm? (Czy możesz ruszyć ręką?)
3. zgodę na wykonanie jakiejś czynności lub potwierdzenie, że można ją wykonać, np.:
Can I talk to your son? (Czy mogę porozmawiać z twoim synem?)
Zdanie pytające z czasownikiem „can” może dodatkowo wyrażać:
4. ofertę pomocy, np.:
How can I help you? (Jak mogę panu pomóc?)
5. prośbę, np.:
Can you give me something to drink? (Czy możesz podać mi coś do picia?)
6. pytanie o możliwość załatwienia jakiejś sprawy, np.:
Can I get the visa here? (Czy mogę tutaj otrzymać wizę?)
Czasownik modalny „could”
Czasownik modalny „could” jest formą czasu przeszłego Past Simple czasownika „can” („móc”, „umieć”) i wyraża:
1. umiejętność wykonywania danej czynności w przeszłości, np.:
Mike could sing when he was three. (Michaś umiał śpiewać, gdy miał trzy lata.)
2. prośbę o wykonanie jakiejś czynności lub o pozwolenie na jej wykonanie, np.:
Could I borrow your pencil? (Mógłbym pożyczyć twój ołówek?)
Czasownik „could” – przeczenie
W przeczeniu czasownik „could” przybiera formę „could not” (lub ściągniętą formę „couldn’t”). Ta forma sygnalizuje:
1. brak umiejętności wykonywania danej czynności w przeszłości, np.:
Kate couldn’t speak French when she was two. (Kasia nie umiała mówić po francusku, gdy miała dwa lata.)
2. brak możliwości wykonania danej czynności w przeszłości, np.:
I couldn’t sleep last night. (Nie mogłam spać ostatniej nocy.)
Czasownik modalny „should”
Za pomocą czasownika modalnego „should” („powinno się”) wyraża się:
1. rady lub zalecenia, np.:
You should keep your money in a safe place. (Powinnaś trzymać pieniądze w bezpiecznym miejscu.)
2. powinność wykonania danej czynności wynikającą z wewnętrznego przekonania, np.:
I should call my mother… (Powinnam zadzwonić do mamy…)
3. pytanie o radę, np.:
Should I buy this dress? (Czy powinnam kupić tę sukienkę?)
Czasownik „should” – przeczenie
W przeczeniu czasownik „should” przybiera formę „should not” (lub „shouldn’t”) i wyraża:
1. radę lub zalecenie, np.:
You shouldn’t smoke. (Nie powinieneś palić.)
2. wewnętrzne przekonanie o tym, że coś jest złe, np.:
I shouldn’t eat so much… (Nie powinienem tyle jeść…)
Czasownik „should” często zaprzecza się za pomocą czasownika „think” („sądzić”), np.:
I don’t think you should stay. (Uważam, że nie powinieneś zostawać.)
Czasowniki modalne „must” i „must not”
Czasownik modalny „must” („musieć”) wyraża:
1. przymus wykonania danej czynności wynikający z przyjętych obowiązków lub konieczności, np.:
I must go to the bank. (Muszę iść do banku.)
2. przymus wykonania danej czynności wynikający z wewnętrznego przekonania, np.:
I must ask my teacher… (Muszę zapytać nauczyciela…)
I must eat more vegetables. (Muszę jeść więcej warzyw.)
3. konieczność lub nakaz wykonania jakiejś czynności przez inną osobę, np.:
You must go to the doctor’s. (Musi pan iść do lekarza.)
You must see this film! (Musisz zobaczyć ten film!)
Czasownik „must not” („nie wolno”) wyraża natomiast zakaz wykonywania danej czynności lub też konieczność jej niewykonania, np.:
You must not talk to her! (Nie wolno ci z nią rozmawiać!)
Bardzo często występuje on w formie ściągniętej („mustn’t”), np.:
I mustn’t forget my bag! (Nie mogę zapomnieć torebki!)
